Α18 Μπορείτε να μας υποδείξετε τη μουσική σας εκπαίδευση;

(ερώτηση πολλαπλής επιλογής)

Για την καλύτερη κατανόηση των αποτελεσμάτων, υπενθυμίζουμε ότι οι μουσικοί που απαντούν μπορεί να έχουν εκπαιδευτεί με έναν ή περισσότερους από τους τρόπους που αναφέρονται, άρα σε έναν μόνο ή σε πολλούς από τους φορείς που αναφέρονται.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τις απαντήσεις που δόθηκαν, 51,3% του συνολικού δείγματος δηλώνουν αυτοδίδακτοι μουσικοί. Σε αυτή την ομάδα έχουμε α) τις περιπτώσεις ανθρώπων που ξεκίνησαν και συνεχίζουν να εκπαιδεύονται μόνοι τους, παράλληλα με τη μουσική τους εργασία, β) τις περιπτώσεις ανθρώπων που ξεκίνησαν ως αυτοδίδακτοι και αποφάσισαν στην πορεία να επιμορφωθούν μέσω ίντερνετ, επιτόπιας έρευνας κλπ, χωρίς πιστοποίηση. Από τους υπόλοιπους, το μεγαλύτερο ποσοστό 63,3% αναφέρει ως βασικό φορέα της μουσικής τους εκπαίδευσης το θεσμό του Ωδείου. Το 46,1% έχει εκπαιδευτεί και μέσω ιδιαίτερων μαθημάτων και το 38,1% και μέσω σεμιναρίων. Οι θεσμοί όπως τα Ανώτατα Ιδρύματα με ποσοστό 28,4% και τα Μουσικά Σχολεία με 16,4% (που είναι οι επίσημοι εκπαιδευτικοί κρατικοί (φορείς) έχουν μικρότερα ποσοστά, πιθανότατα επειδή εμφανίζονται στην εκπαίδευση σχετικά πρόσφατα σε σύγκριση με όλα τα υπόλοιπα.

Τέλος, είναι αρκετά ενδιαφέρον να συνδυάσουμε το ποσοστό 19,9% που αναφέρεται στη μουσική εκπαίδευση μέσω οικογενειακής παράδοσης με την ερώτηση Α17, όπου το 39,7% των μουσικών δηλώνει ότι ξεκίνησε να ασχολείται με τα εξεταζόμενα είδη μουσικής λόγω οικογενειακής παράδοσης. Μέσω των δυο αυτών απαντήσεων οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι από τον συνολικό πληθυσμό που έρχεται σε επαφή με τη μουσική λόγω οικογενειακής παράδοσης, σχεδόν οι μισοί αναφέρουν την οικογένεια ως διαχρονική πηγή μουσικής γνώσης και εξέλιξης.